Hệ thống chiếu sáng là một bộ phận
giúp cho việc quan sát dễ dàng và an toàn hơn khi tham gia giao thông. Tuy
nhiên, qua thời gian dài sử dụng, ánh sáng của đèn sẽ yếu đi dẫn đến việc quan
sát trở nên khó khăn hơn, gây nguy hiểm khi lái xe. Chính vì vậy, công nghệ độ đèn pha ô tô ngày một được các chủ xe ưa chuộng hơn.
Một yếu tố quan trọng khi đề cập đến
đèn là nhiệt độ màu của ánh sáng, gọi là độ K. Đèn halogen cho ra ánh sáng vàng
có nhiệt độ khoảng 3.500K, trong khi đó đèn Bi-Xenon có nhiệt độ 4.300K, đèn
LED và Laser cho ánh sáng trắng đạt mức 5.500 - 6.000K, gần với nhiệt độ của
ánh sáng mặt trời 6.500K bạn sẽ có tầm quan sát tốt về đêm.
Hiện nay trên thị trường có các loại đèn pha ô tô do nhiều hãng nghiên cứu và sản xuất để thích hợp với nhiều chủng
loại xe khác nhau, do vậy cường độ chiếu sáng của từng loại bóng đèn cũng khác nhau.
Xuất xứ của đèn pha cũng từ nhiều nguồn sản xuất như Đài Loan, Hàn Quốc, Trung
Quốc... Giá cả cũng tùy theo từng loại bóng, từng xuất xứ.
Các loại đèn pha ô tô phổ biến hiện nay:
Đèn
Halogen
Loại
này chiếm đa số trên thị trường vì tuổi thọ cao, giá thành rẻ, dễ sản xuất và
chi phí thay thế chỉ ở mức 500k/cặp đèn. Về cấu tạo, bóng đèn được lắp phía
trước gương phản xạ hình Parabol (thường gọi là chóa gáo dừa), vai trò của chóa
này là phân phối đều ánh sáng về phía trước xe khi bật đèn.
Đèn halogen
sử dụng dây tóc Vonfram để tạo ra ánh sáng. Nhược điểm của loại đèn này là ánh
sáng yếu, bóng dây tóc phải được đốt tới nhiệt độ 2.500 độ C nên tỏa lượng
nhiệt thừa lớn, gây tổn thất năng lượng quang năng.
Đèn HID
(Bi-Xenon)
Đèn
này không sử dụng dây tóc để tạo ánh sáng như đèn Halogen mà thay vào đó nó sử
dụng khí Xenon để phát sáng. Đặc điểm là ánh sáng phát ra rất mạnh và không định
hướng được, nên sẽ gây chói mắt các xe trên đường nếu sử dụng gương phản xạ
Parabol.
Do đó,
các nhà sản xuất tạo ra một thấu kính để định hướng luồng ánh sáng mạnh này
tránh gây lóa mắt xe khác. Khi nhìn từ ngoài vào, thấu kính này trông như một
viên bi lớn. Khi bật điện, đèn cần một lượng lớn năng lượng để phát sáng trong
5 giây đầu tiên, nhưng sau đó đèn chỉ cần lượng nhỏ năng lượng để duy trì ánh
sáng.
Đây là
lý do bạn thấy ánh sáng chuyển dần từ màu xanh sang màu trắng khi nhìn vào đèn
Bi-Xenon lúc vừa bật. Cấu tạo của đèn Bi-Xenon khá phức tạp, nó cần thêm một bộ
“tăng phô” (Ballast) để kích dòng diện lên cường độ cao lúc khởi động, vì vậy
nhà sản xuất khuyến cáo nên tắt đèn trước khi mở nắp ca pô phòng bị điện giật.
Nhược điểm lớn nhất của đèn này là chi phí sản xuất cao nên thường chỉ dùng cho
các dòng xe cao cấp
Đèn LED
Đèn
LED chỉ vừa được phát triển những năm gần đây, đặc điểm nổi bật của đèn là sử
dụng những con chip rất nhỏ để phát sáng. Nhờ kích thước rất nhỏ này nên hệ
thống đèn LED thường tập hợp từ 4 đến vài chục con chip bên trong. Điển hình là
bộ đèn LED thông minh của Mercedes E-Class 2017 sử dụng đến 168 bóng LED để
phát sáng.
Một điểm
nữa là LED có thể được lắp trên nhiều bề mặt khác nhau, nó có thể nằm đối xứng
trên một trụ kim loại tròn hoặc lắp dàn đều trên một mặt phẳng, chính vì vậy
đèn LED là ánh sáng định hướng, lắp được cho thấu kính tròn và cả cho chóa phản
xạ Parabol.
Điểm nổi
bật nhất của LED là thời gian phát sáng cực nhanh, chỉ trong vài phần triệu
giây tức bằng 1/5 thời gian chớp mắt của người.
LED sử
dụng khá ít năng lượng để phát sáng nhưng nó lại có khả năng tỏa nhiệt rất lớn,
nên nhược điểm của đèn LED là hệ thống làm mát phải thật tốt và hoạt động bền
bỉ để không ảnh hướng đến hệ thống đèn. Giá thành của LED khá đắt, tại Việt Nam
chỉ có vài mẫu xe nhập là được trang bị hệ thống đèn này như BMW 320i LCI hoặc
Renault Talisman.
Đèn Laser
Đây
là loại đèn hiện đại nhất hiện nay, ánh sáng rất mạnh có khả năng chiếu xa 600m
so với khoảng cách 300m của đèn LED, nhưng chỉ dùng hơn 1/2 lượng điện tiêu thụ
so với LED. Mặt dù được gọi là đèn Laser nhưng tia Laser lại không có khả năng
chiếu sáng, thay vào đó tia này sẽ chiếu vào thấu kính chứa khí photpho, khí
này khi bị ánh sáng laser kích thích sẽ phát ra luồng sáng nhiệt độ trên 6000K
có màu trắng xanh.
Nhược điểm của đèn này là ánh sáng
chỉ ra dạng chiếu gần (Cos) mà không thể chiếu xa, vì vậy hệ thống đèn Laser
cần được hỗ trợ thêm bởi đèn Bi-Xenon hoặc đèn LED. Bất lợi lớn khiến đèn Laser
không thể phổ biến là giá thành rất cao, điển hình trên mẫu BMW i8, bộ đèn có
giá hơn 200 triệu đồng.
Nhận xét
Đăng nhận xét